బాలనాగమ్మ (1942 చిత్రం) చూసినప్పడు అనుభూతి

ఈ సినిమా కోసం చాలా యేళ్ళు ఎదురుచుశాను. ఇంతచక్కగా తీసిన చిత్రం అనుకోలేదు. దీని ముందు తర్వాత 1959లో తీసిన బాలనాగమ్మ చిత్రం ఏమాత్రం పోటికి రాలేదు. కాంచనమాల, గోవిందరాజులు, మాస్టర్ విశ్వం చాలా బాగా నటించారు. లేదు లేదు వాళ్ళ పాత్రలకి జీవంపోశారు. ఇప్పటివరకు గోవిందరాజులుని సౌమ్యపాత్రలలోనే చూసాను. అతనిలో అంత టాలెంట్ ఉందనుకోలేదు. అతని రూపు, నవ్వు చూసి అక్కడక్కడా నాకే భయంవేసింది. ఇక బలవర్ధిరాజు పాత్రలో చాలా ఆకట్టుకున్నాడు మాస్టర్ విశ్వం. ఎందుకో ఆ కుర్రాడు తర్వాత పెద్దగా సినిమాలు చేయలేదు. మాష్టర్ విశ్వం నటన బాగా నచ్చి అతని మీద ఒక వికిపీడియా ఆర్టికల్ కూడా క్రియేట్ చేసాను (https://en.wikipedia.org/wiki/Master_Viswam).
అందుకే జెమినీ స్టూడియో వాళ్లకి ఇదే మొట్టమొదటి బ్లాక్ బస్టర్ హిట్ చిత్రం అయ్యింది. సుమారు 7-8 నిమిషాలు కట్ అయ్యింది అనుకుంటా.చాకలి తిప్పడు-పులిరాజు ఉదంతం చూడలేకపోయాను. విశ్వంలో ఎన్నెన్నో వింతలు. అన్నిటిని మనం చూడలేము. కొన్ని మన ఇమాజినేషన్‌కి వదిలేయాల్సిందే.
ఇంకా చెప్పాలంటే, సంగీత దర్శకత్వం కూడా చాలాబాగుంది. మాయల మరాఠి నాగమ్మ అపహరణకి జనంగదొర వేషం కట్టేటప్పుదు ఉన్న నేపథ్య వీణనాదం ఎంత బాగుందో. ఈ సినిమా రేలంగి కూడా ఉన్నాడు. రాణి సంగు పాత్రలో పుష్పవల్లి నటన కూడా బాగుంది (ఆమె మాజీ హీరోయిన్ రేఖ తల్లి). టెక్నాలజీ పెద్దగాలేనప్పటికీ అలనాటి నటుల గాత్రం, నటనని హృదయపూర్వకంగా మెచ్చుకోవాలి. పాత సినిమాని బాగుచేసినవారికి, యూట్యూబ్‌లో అప్లోడ్ చేసినవారికి ధన్యవాదాలు చెప్పకతప్పదు.

ఓయ్ గోరువంక

ఓయ్ గోరువంకా
ఉలుకూ పలుకూ లేకుండా
ఏమిటా మౌనం..

నిద్రలోకి జారుకొమ్మని
సైగచేస్తున్నావా ఏంటి..

ఇంతకు మునుపే కదా
సుప్రభాత కుహుకుహులతో
గాఢనిద్రలోంచి మేలుకొలిపావు

అలుపులేని కిలకిలలతో
ఏన్నో ఊసులు చెప్పేసి
ఒక్క ఉదుటున ఎగిరిపోతే
పట్టుకోలేననుకుంటున్నావా

నా మనసే చిలకలా మారి
నీతో పాటు ఎగురుతోంది
వెన్నెలే నీ విలాసమైతే
చంద్రయానానికి సిద్ధం కానా?

విలాసం=చిరునామా, address

(పరి 21/04/2016)

ఎగిరే పావురమా

ఓ ఎగిరే పావురమా

రివ్వురివ్వుమంటూ

రెక్కలు విదిలించి

ఆకాశమే హద్దుగా

నువు దుసూకుపో

పంజరాన బంధిస్తే

కట్టడిచేయగలిగేది

నీ రెక్కలనే గాని

ఊహలను కాదు

ఎంత ఎగరాలో

ఎక్కడ ఒదగాలో

నీకు నీవే తెలుసుకొని

నిర్ణయించుకోవాలి తప్ప

అవి మరెవరో చెబితే

ఇంకది స్వేచ్చ కాదు బంధనం

ఒదగడం కాదు అణిచివేత

గాయపడి పగిలిన

నీ హృదయశిల్పాన్ని

స్వాలంబన అనే ఉలితో

మరలా చెక్కి చుడు

ఒంపుసొంపులతో హొయలుపోయే

అద్భుత కళాఖండ

మానసప్రతిమ రూపుదిద్దుకుంటుంది

ఆ నైపుణ్యం నీ హృదయాంతరాళాన

పదిలంగా దాగుందని గుర్తుంచుకో

ఓపికనంతా కూడగట్టి ఎగురు

ఓ స్వేచ్చా విహంగమా 

మంచి చెడు తెలుసుకొని

ఎటు పయనిస్తావో 

నీకు నీవే నిర్ణయించుకో

ఆంగ్లమాధ్యమం బోధన జీవో - తెలుగు బాషా పరిరక్షణ

ఇటీవల ఆంగ్లమాధ్యమ బోధన జీఓ రాజ్యాంగ విరుద్ధం అని హైకోర్టు తీర్పిచ్చింది. ఈ గొడవ మొదలైనప్పుడే ఈ సమస్యపైన నా ఆలోచనలు రాద్దామనుకున్నా కాని పనిలో బిసి అయిపోయి వీలు చిక్కలేదు.

జనంలో ఒక మార్పు అనేది క్రమేపి రావాలి తప్ప పిడుగు పడ్డట్టు ఉండకూడదు (కరోనా మహమ్మారి లాగ). ఉన్నపళంగా తెలుగుమీడియం ప్రభుత్వపాఠశాలలను ఇకపై ఇంగ్లీష్‌మీడియం బోధన చేయాలి అని జీవో పాస్ చేయడం ఒకరకమైన నిరంకుశ నిర్ణయమనే చెప్పాలి. ఈ సమస్యలో “తెలుగుభాష పరిరక్షణ”, ఇప్పటికి బాలలకు “కావాల్సిన ఇంగ్లీషు భాషానైపుణ్యం” ఈ రెండు అంశాలని లెక్కలోకి తీసుకోవాల్సిన అవసరముంది.

చిన్న వయసులో పూర్తిగా ఇంగ్లీషుబోధన అంటే పిల్లలు పాఠాలు అర్ధంచేసుకోడం చాలా కష్టమైనా పని. అది ఏ సబ్జెక్టు అయినా అందులో పాఠ్యాంశాలు వివరణ మాతృభాషలో ఉంటే కొంచెం శ్రమతో చాలా సులువుగా అవి బుర్రలోకి ఎక్కుతాయి. ఒక మనిషి తనబుర్రలోని ఆలోచనలు, సందేహాలు, విషయంపై అవగాహన లాంటివి అమ్మభాషలో చెప్పగలిగినంత సులువుగా పరాయిభాషలో చెప్పలేడు. ఈ సంగతి నేను ఫ్రాన్స్ వచ్చాక ఇక్కడి ఫ్రెంచి,అరబ్, చైనీస్ లని చ్చుసినప్పుడు బాగా తెలిసొచ్చింది. ఫిజిక్స్ లో నోబెల్ ప్రైజ్ అందుకున్న ఫ్రెంచి సైంటిష్ట్ సరిగ్గా ఇంగ్లీషులో మాట్లాడ లేకపోడం చూసి ఇంగ్లీష్ కి తెలివికి అస్సలు సంబంధంలేదు అని తెలుసుకున్నాను. అంతెందుకు మా ప్రొఫెసర్ తో టెక్నీకల్ డిస్కషన్స్ అప్పుడు అయనకి తోచిన కొత్త ఐడియా చెప్పాలంటే మొదట ఫ్రెంచ్లో గణగణ చెప్పేసి తర్వాత నిదానంగా ఇంగ్లీష్ లో తడబడుతూ వివరిస్తారు. ఆయనకి ఇంగ్లీష్ రాదనీ కాదు కాని "మనిషి మెదడుకి అమ్మభాషకి చాలాదగ్గర సంబంధం ఉంది" అన్న విషయం మనం కచ్చితంగా ఒప్పుకోక తప్పదు. 

నా సొంత అనుభవం చెప్పాలంటె నా చిన్నతనంలో మా అమ్ముమ్మగారింటికి వెళ్ళినప్పుడు క నుండి ఱ (బండి ర) వరుకు గుణింతాలు, ద్వయాలు రాయమని చెప్పెది. (ద్వయాలు అంటే వాటిలో కష్టమైనవి అనమాట. eg: క అక్షరానికి క్క, క్త, క్న, క్మ, క్య, క్ర, క్ల, క్వ, క్స, క్శ). మొత్తం రాసేస్తే పూతరేకులు, సున్నుండలు, వెన్న పెడతాను అని చెప్పేది. చాలా కష్టమనిపించినా నోరూరించే తినుబండారాల కోసం వీరావేశంతో రాసేసేవాణ్ణి. వేసవి సెలవలు అయ్యేసరికి నాచేత పెద్దబాలశిక్ష పుస్తకంమొత్తం పూర్తి చేయించింది. అందులో తెలుగు, గణితం, నీతిసూక్తులు, పొడుగుకథలు,
పద్యాలు ఇలా చాలా ఉండేవి . అవి గాక వేమన, సుమతి శతకంలో చాలా పద్యాలు నేర్పించింది . "విష్వక్సేనుడు", “సున్న లేకుండా పంచాంగం (పఞ్చాఙ్గమ్)” అని రాయించడం ఇప్పటికి గుర్తు. పంచతంత్ర కధలు, కాశిమజిలీ కధలు, విక్రమార్కుడు కధలు, రామాయణం, భారతం ఇలాగ చాలా చెప్పేది మా అమ్ముమ్మ. అందుకేనేమొ నాకు తెలుగుపైన కాస్త ఈ మాత్రంపట్టుంది అంటే మా అమ్ముమ్మ చలవ అని చెప్పాలి.

కాబట్టి ఇంగ్లీష్ మీడియంలో చదివినంతమాత్రాన తెలుగుభాషకి పిల్లలు దూరమవుతారు అంటే పూర్తిగా ఒప్పుకోలేను. కొన్ని ఇంగ్లిష్ మీడియం స్కూల్స్ లో నిర్బంధంగా క్లాసులో ఇంగ్లీషులోనే మాట్లాడాలి అనే నియమం చాలా తప్పు అనిపిస్తుంది. తెలుగుపట్ల చిన్నచూపు పిల్లల్లో కలగడానికి ఇదొక ప్రధాన కారణం. అధ్యాపకులు, తల్లిదండ్రులు పిల్లలకి తెలుగు భాష లోని సొగసు, సాహిత్యంలో తియ్యదనం తెలిసేలా చేయాలి. అందువల్ల ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ఈ విషయంలో తన ఒంటెద్దు పోకడ మానుకోవలి. ఇందుకు ఇప్పటి ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం మా పుదుచ్చేరిలో అమలు చేసిన విధానాన్ని ఆదర్శంగా తీసుకొంటే బాగుంటుందేమో. 1990లో యానాంలో గవర్నమెంట్ ఇంగ్లీష్ మీడియం స్కూల్ ప్రారంభించారు. నేను అందులోనే చదువుకున్నాను. చాలా నాణ్యత కలిగిన చదువుచెప్పేవారు. పేరుకి ఇంగ్లీష్ మీడియం స్కూల్ అయినప్పటికీ పాఠాలు తెలుగులోనే వివరించి చెప్పేవాళ్లు. కానీ యానాంలో తెలుగు మీడియం స్కూల్స్ ఎక్కువ అని చెప్పాలి. అంటే ఒకరకమైన సమతుల్యాన్ని మా ప్రభుత్వం పాటించింది.

తమ పిల్లల్ని ఏ మీడియంలో చదివించాలో నిర్ణయించుకునే హక్కు తల్లిదండ్రులకి ఉండాలని హైకోర్టు తీర్పుని నేను ఒప్పుకుంటున్నాను.

#Telugu #Medium #AP #Government #GO #Squashed #HighCourt

హతవిధి

స్వప్నలోకసంచారివని నెచ్చెలి కవ్వించగా
చలి కబళించెను నా హృదిని

తన నునువెచ్చటి చూపులే కరువాయే 
హతవిధి!!!
మరి ఏ కంబళి నను సేదదీర్చునో?

కరోనా - మనిషి మూర్ఖత్వం

చలికాలం చప్పుడుచేయకుండా వెనుదిరిగింది... ఎదురుచూసిన వసంతం రానే వచ్చింది... పర్యాటకులతో పారిస్ పరిఢవిళ్ళాల్సిన వేళ... అది ఆస్వాదించలేని వింతపరిస్థితి... ఆ స్తబ్దతకు నిలువెత్తు సాక్షి ఈఫిల్.

మబ్బులోంచి సూర్యుడు తొంగిచూసినా...ఇళ్ళకే పరిమితమైయ్యారు జనాలు. కాలగమనంలో మనిషి ఎంత పురోగమించినా... అతడి ముందరకాళ్ళబందాలు ఎన్నెన్నో... అవి తనకు తాను ఏర్చి కూర్చి పేర్చుకున్నవి కదా...అంతే మరి.

విలాసానికి చిరునామా లాంటి వీకెండ్ ఇప్పుడు ఏకాంత విలాపానికి తెరతీసినట్టైంది. మొదట్లో కరోనా మహమ్మారి చాలా గుబులుపుట్టించింది కాని మనుషల వికృత చేష్టలు చూసి చూసి వైరసే నయమనిపించింది. మతం తప్ప మానవత్వాన్ని చూడలేని పైత్యం ఒకవైపు... తన దైనందిన జీవితంలో వీసమెత్తు లోపం వచ్చినా తట్టుకోలేక వ్యవస్థని నిందుస్తు వ్యక్తులపై విరుచుకు పడే కొందరి యువత ధోరణి మరో వైపు.... ఏది యేమైనా పర్లేదు నా ఇష్టంవచ్చినట్లు నేనుంటా అనే లెక్కలేనితనం ఇంకోవైపు....

ప్రతిరోజు ఉరకలు పరుగులతో గజిబిజి జనప్రవాహంలో కొట్టుకుపోయే మనుషుల యాంత్రిక జీవనవిధానాన్ని ఒక్కసారిగా స్థంభించుకుపొయేలా చేయగలిగింది కరోనా. ఈ వైరస్ తనకు తానుగా వ్యాప్తిచెందట్లేదు... మనిషి వ్యాపింపజేస్తున్నాడు....తనతో...తన అలవాట్లతో.... మొండితనంతో... లెక్కలేనితనంతో... ఫలితం.... జీవితంలో పొరాడి అలిసిపోయి సేదతీరాల్సిన వయసులోని ముసలివాళ్ళు నేరుగా కాటికి బలవంతంగా గెంటివేయబడటం...

ఇంత గందరగోళంలో "వర్క్ ఫ్రం హోం" చేస్తున్నామని సంబరపడుతున్నారు కాని అసలు హోం అంటే ఏది? మనం నివాసమున్న ఇల్లా? ఉండే ఊరా? భూమా?

కనిపించని స్వర్గం కోసం మతం మారమంటు కాట్ల కుక్కలాగ కరవడానికి ఉన్న గొర్రెమంద చాలానే ఉంది. ఈ అనంతవిశ్వంలో మనమున్న భూమి ఒక్కటే కనబడే స్వర్గం అని మనిషి ఎప్పుడు తెలుసుకుంటాడో.... "ఉందో లేదో తెలియని దానికోసం ఉన్నదాన్ని నాశనం చేసుకునే ఏకైక జంతువు మనిషి" అనడంలో ఏ మాత్రం అతిశయోక్తిలేదు. కళ్ళముందు నాశనం కనిపిస్తున్నా సరే అదే బాటలో పయనం చేస్తాడు మనిషి... మారడు.

బ్రతుకు ఆటలో గెలుపు కష్టమే కాని అసలు గెలుపుకి నిర్వచనం ఏంటి? ఎందుకు గెలవాలి? గెలిచి ఏంచేయాలి? అని మనసుని దొలిచే ప్రశ్నలకి జవాబు రాబట్టడం ఇంకా కష్టం. ఈ కలుషితలోకంలో స్వచ్చత ఏదో మారుమూలన నక్కి దాంకుంది. ప్రతీదాంట్లో కాలుష్యమే...మాటల్లో కాలుష్యం...తలపుల్లో కాలుష్యం...నడతలో కాలుష్యం....అమ్మేవాటిలో కాలుష్యం....తినేవాటిలో కాలుష్యం....విద్య కాలుష్యం...వైద్యం కాలుష్యం... ఈ కాలుష్యంలో సదా చస్తు బ్రదుకుతూ గడపడమేనా జీవితం. అంతర్మధనంలేనిదే అమృతం పుట్టదేమో. అప్పటికి కాని ఈ నిరంతర చావు నుండి మనకి విముక్తి దొరకదు. అటువంటి అమరత్వానికై ఎదురుచూస్తూ...

ఏమౌతుందేమౌతుంది

ఏమౌతుందేమౌతుంది
మూసపోతకి భిన్నంగా
నీ జీవితగమనం కొనసాగుతే
ఏమౌతుందేమౌతుంది

గేలిచేసి గోలచేసి
కొంతమంది నవ్వుతారు
అదునుచూసి పదునుగా
మాటలతో
రాళ్ళు రువ్వుతారు

నవ్వితే నవ్వనీ
రాళ్ళు రువ్వితే రువ్వనీ

నీ పయనం ఆపలేరు
నీ విజయం చెరపలేరు
నీ కధనే నువ్వు రాయి
కధనాన్నే మార్చేయి

కొత్తబాట పరుచుకుంటు
సరికొత్త బాణి కూర్చుకుంటు
వడివడిగా అడుగులేస్తే

మహా ఐతే
ఏమౌతుందేమౌతుంది

కాగలవు ఒక స్ఫూర్తి
లభియించును ఘనకీర్తి
మరి ఓడితే
నేర్చెదవు మంచినీతి
విడిచెదవు బ్రతుకుభీతి

మరి అంతకంటే
ఏమౌతుందేమౌతుంది
ఏమౌతుందేమౌతుంది

10/12/2019 హైదరబాదు